13 Temmuz 2024
Kahramanmaraş merkezli, Hatay ve ilçelerinde etkisi çok fazla hissedilen, can kayıpları ve yıkımlarla hepimizi şaşkına çeviren, derinden etkileyen deprem felaketi üzerinden bir buçuk yıl geçti. İlk aylarda yaraları sarmaya yönelik destekler yerini yavaş yavaş sürdürülebilir projelere bıraktı.
Bunların bana göre en önemlilerinden biri de Samandağ Gastronomi projesi. Hafta başında projenin paydaşları ile İstanbul'da bir araya geldik. IWSA'da Mey/Diageo Genel Müdürü Bahar Uçanlar'ın ev sahipliğinde yapılan KEDV (Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı) Başkanı Şengül Akçar, Samandağ Belediye Başkanı Emrah Karaçay'ın da katıldığı toplantıda projenin hikâyesi ve gelecek hedefleri paylaşıldı.
Hikâye, beş yıl önce Samandağ Kadın Kooperatifi, Gastronomi Köyü kurmak amacıyla Samandağ Belediyesi'den 25 yıllığına 20 dönüm arazi kiralamasıyla başlamış. Kadınların öncülüğünde bir turizm destinasyonu yaratmak, bölgede sürdürülebilir bir gelecek kurmak hayalleriyle yapımına başlanan proje bitmek üzereyken depremde yapılar neredeyse tümden yıkılmış.
Cumhuriyet tarihinin kadınları güçlendirmek için kurulan ilk kadın vakfı, üç yıl önce de dünyanın önde gelen yardım kuruluşlarından Oxfam'a üye olan KEDV, bölgedeki çalışmaları sırasında, 'Gastronomi Köyü'nün depremde aldığı hasarları görünce projeyi tamamlamanın yollarını araştırmaya karar vermiş.
Bir yıl kadar önce de yolları kriz anında bölgeye destek veren Mey/Diageo ile kesişmiş. Ve 'Gastronomi Köyü'nü yeniden ayağa kaldırma çalışmaları hızlanmış. İlk etapta restoranı, uygulamalı ve teorik eğitim alanları bitirilecek Gastronomi Köyü'nün kapılarının Ekim ayı içinde açılması planlanıyor. Ardından da sıra konuk ağırlayacak, yöresel ürünlerin satılacağı bölümlere gelecekmiş.
Bahar Uçanlar'ın konuşmasında vurguladığı gibi depremler çok sayıda kişiyi, özellikle kadınları işsiz bıraktı. İnşaat süreci aşırı sıcaklar ve yağmurlar nedeniyle aksayınca bölgede hayatın bir an önce başlaması için amaçlarına uygun mekânlar bulmuşlar, 'Gastronomi Köyü'nün açılmasını beklemeden eğitimlerine başlamışlar.
'Yaşam Boyu Öğrenim' programı kapsamında mayıs ve haziran dönemlerinde yaklaşık 100 kadına gastronomi ve turizm alanında eğitim verilmiş. Büyük bir bölümü de iş bulmuş. Eğitimlere sadece Samandağ'dan değil, bölgeden arzu eden tüm kadınlar katılabilecekmiş. Gelecek için planlanan ise verilen eğitimlerle beceri kazanan kadınların katılımıyla köyün kendi ayakları üzerinde durması.
Bölge kadınlarına ağırlama sektörüne yönelik sertifikalı eğitimlerin verileceği, kadın emeğinin destekleneceği, agro ve gastronomi turizminde kadın girişimcilerin sayısının artmasının hedeflendiği proje tam olarak hayata geçtiğinde, şefler ve eğitmenlerin yanı sıra kalıcı olarak 100'e yakın kişi görev yapacakmış.
Samandağ Belediye Başkanı Emrah Karaçay'ın söylediği gibi bu proje nehirleri, denizi, endemik bitkileri, tarım arazileri, tarihi ve çok kültürlü yapısı olmasına karşın bir turizm ve gastronomi destinasyonu olamayan Samandağ'ın makus talihini değiştirme potansiyeline sahip.
Hem projenin BM Sürdürülebilir Kalkınma amaçlarına uygun çok paydaşlı yapısı hem de kadınların çalışma azmine olan inancımla ben de buna gönülden inanıyorum...