Koray Özcan / 4. Uluslararası Distile Alkollü İçkiler Teknik Konferansı

Rakımızı ve anasonumuzu uluslararası bilim ve alkollü içki dünyasına tanıtma yolculuğunda yeni durağımız Çin...

Çin, dünyanın en köklü medeniyetlerinden. Bunun yanında, dünyada en hızlı büyüyen ekonomilerden birine sahip. Bu özellikleriyle, modern şehirlerle binlerce yıllık bir tarihin kendine has bir şekilde harmanlanmasını sağlıyor. Bildiğiniz üzere, kağıt yapımından pusulaya, matbaadan baruta, çay üretiminden ipeğe kadar pek çok zamanının yeniliği Çinliler tarafından bulunmuş ve geliştirilmiş. Alkol ve alkollü içkiler alanında da Çin etkisini göz ardı etmemek gerekir. Arkeolojik bulgulara göre; Çinliler 9 bin yıl kadar önce pirinç, bal ve meyvelerin fermantasyonuyla alkol elde etmiş, milli içkileri Baijiu’nun ise neredeyse 4 bin yıllık bir geçmişi var.

4. Uluslararası Distile Alkollü İçkiler Teknik Konferansı (The 4th International Distilled Spirits Technology Forum IDSTF-China 2023), 17-21 Aralık 2023 tarihleri arasında Çin’in distile alkollü içki başkenti olarak bilinen Sichuan eyaletinde bulunan Yibin şehrinde gerçekleştirildi. Dünyanın dört bir yanından gelen 500’den fazla katılımcının yer aldığı bu konferansa konuşmacı olarak katılarak, rakımızı ve anasonumuzu uluslararası bilim ve alkollü içki dünyasına tanıtmanın gururunu yaşadık. Bunun kelimelerle tarifi gerçekten zor...

Mayıs 2023’te İskoçya’da gerçekleştirilen Dünya Distile Alkollü İçkiler Konferansı’nda gerçekleştirdiğim rakı sunumumun hemen ardından, Çin Alkollü İçkiler Enstitüsü yöneticilerinden konferansa katılım daveti aldığımda, açıkçası Çin’de gerçekleştirilen bu konferansın uluslararası anlamda bu kadar değer gördüğünü ve Çin’in alkollü içki konusuna bu kadar önem verip yatırım ve ileri düzeyde çalışmalar yaptığını bilmiyordum. Bu konferans ve seyahat, fikrimin değişmesine sebep oldu. Önümüzdeki yıllarda alkollü içki pazarında Çin etkisini açık bir şekilde göreceğimizden hiç kuşkum yok.

4. Uluslararası Distile Alkollü İçkiler Teknik Konferansı’nın içeriğinden bahsetmek gerekirse; bu konferansa dünyanın dört bir yanındaki üniversitelerden, araştırma enstitülerinden, alkollü içki üreticilerinden ve makine-ekipman tedarikçilerinden çok sayıda uzman katılım gösterdi. Konferans, uluslararası endüstri ve bilimsel araştırma kurumlarından yoğun ilgi gördü. Konferansın temel amaçları; küresel distile alkollü içki teknolojisi alışverişini ve iş birliğini güçlendirmek, distile alkollü içki Ar-Ge çalışmalarında yeni trendleri keşfetmek, sanayi-üniversite ve araştırma enstitülerinin bilgi paylaşımını sağlamaktı.

Konferansı düzenleyen kurumlardan da biraz bahsetmek istiyorum. Ana kurumlar; Çin Alkollü İçki Endüstrisi Birliği ve Çin Ulusal Gıda ve Fermantasyon Endüstrisi Araştırma Enstitüsü idi. Ortak organizatörler ise Institute of Brewing & Distilling (IBD), Scotch Whiskey Research Institute (SWRI), University of Oxford (OU), University of Cambridge (CU), Imperial College London (ICL), Wageningen University & Research (WUR), Netherlands Organization for Applied Scientific Research (TNO), University of Nottingham (UN), The Ohio State University (OSU), American Society of Brewing Chemists (ASBC), Bureau National Interprofessionnel du Cognac (BNIC), Russian Vodka Research Center (KVA) ve International Alliance for Responsible Drinking (IARD) gibi önemli kurumlardı.

Konferans kapsamında; rakı, rakı duyusal çemberi ve anason konularında gerçekleştirdiğimiz bilimsel çalışmaları katılımcılara anlatma fırsatı buldum. Alanında uzman konuşmacıların alkollü içkiler konusunda yaptıkları bilimsel çalışmaları dinlemek ve onlarla tanışıp bilgi alışverişinde bulunmak eşsiz bir deneyimdi. Konferans kapsamında teknik geziler de vardı; Çin milli içkisi Baijiu ve Çin viskisinin üretildiği birçok damıtımevini ziyaret etme ve yerinde inceleme olanağı buldum.

Çin milli içkisi Baijiu’dan da bahsetmeden olmaz. Baijiu, dünyada en çok üretilen ve tüketilen distile alkollü içki olma ünvanını koruyor. Yıllık üretim miktarı yaklaşık 7 milyar litre. Baijiu; sorgum, pirinç, yapışkan pirinç, mısır ve buğdaydan üretilen, alkol derecesi %35-60 arasında değişen, berrak bir distile alkollü içki. En çok tüketilen çeşitlerinin alkol derecesi %53-56 arasında değişiyor. 2-3 cl'lik, küçük, yüksük kadehlerde sek olarak içiliyor. Üretim metoduna baktığımızda; geleneksel katı faz fermantasyonu ve katı faz distilasyonu tekniklerinin kullanılması ve ürünün toprak kaplarda dinlendirilmesiyle farklılığını ortaya koyuyor. Batı’nın distile alkollü içkileri ile Baijiu, tat profili bakımından tamamen ayrışıyor.

Rakı ile Baijiu’yu karşılaştırmak gerekirse; rakı ile Baijiu arasında çok büyük farklar olmasına rağmen ortak noktaları da olduğunu söyleyebiliriz. Baijiu da rakı gibi yemekle beraber tüketilen bir içki. Rakı kültürünün bir parçası olan rakı sofrası ritüellerinin benzerlerinin Baijiu sofralarında da yer aldığına şahit oldum. Sofradaki büyüğün ilk kadehi kaldırması, yemek-Baijiu eşleşmeleri, uzun muhabbetli sofralar, yemeğe müziğin eşlik etmesi gibi benzerlikler mevcut. Rakı kültüründeki çilingir sofralarında olduğu gibi; Baijiu sofraları da sosyalleşme, bir araya gelme, bütünleşme anlamına geliyor. Tam yeri gelmişken söylemekte fayda var; "şerefe" anlamında kullanılan “gānbēi” kelimesinin birebir çevirisi “kuru kap”. Diğer bir deyişle “kadehteki içkiyi bir dikişte içmek” anlamına geliyor. Küçük, yüksük kadehte sunulan sek Baijiu’nun her kadeh kaldırmada tek seferde içilmesi bir ritüel haline gelmiş.

Çok faydalı ve keyifli olan bu konferansın ayrıntıları işte böyleydi. Sözlerime son vermeden, sizlere güzel bir haberim var. Rakımız, bir bilimsel konferanstan daha davet aldı. Rakımız ve rakı kültürümüz dünya çapında ilgi çekmeye devam ediyor. Rakıyı ve anasonu uluslararası bilim ve alkollü içki dünyasına tanıtma yolculuğunda yeni durağımız Osaka Japonya olacak.

Blogumuzda daha birçok ilginç yazı bulacaksınız. Keyifli okumalar dilerim.

Muhabbetle… Şerefe...

Koray Özcan

Mey|Diageo Kıdemli Teknik ve İnovasyon Müdürü